Begin met WAAROM?

Onderwijs en leiderschap

Nadat ik van de week weer eens geattendeerd werd op het gedachtegoed van Simon Sinek, keek ik zijn TED talk nog eens terug. Alles wat hij zei deed me denken aan leiderschap in het onderwijs. Elke rector, conrector, afdelingsleider, coördinator en docent zou zich eigenlijk eens moeten verdiepen in het verhaal van deze man. Als je weinig tijd hebt om het boek te lezen, kijk dan de TED talk en oordeel zelf.

Het krachtigste stuk van de talk zit hem wat mij betreft in de staart: “There are leaders and those who lead”. Oftewel, je hebt leiders, schoolleiders, managers, docenten, die de leiding hebben vanwege een bepaalde rol in de organisatie. Rectoren leiden docententeams omdat er rector op hun kaartje staat. Docenten geven leiding aan klassen vol leerlingen omdat hun diploma aangeeft dat ze bevoegd zijn hiertoe. Daarnaast heb je degenen die leiden. Dit zijn de mensen die je kunnen inspireren, die je graag wilt volgen, voor wie je uren doorwerkt, bloed, zweet en tranen laat. Dit zijn de mensen met een visie, met een droom, met een authentieke overtuiging en passie voor wat zij doen. Dit kunnen dezelfde rector en docent zijn, maar dat hoeft niet. Sterker nog, dat is vaak niet het geval.

Als je telkens terug gaat naar je eigen visie en de visie van de school, dan is het vinden van jouw WAAROM geen onmogelijke opgave. Niet iedereen is even charismatisch of inspirerend van nature, maar waarom zou je hier niet in investeren? Als leerlingen je inspirerend vinden zullen ze meer van je aannemen en harder voor je werken. Als je docententeam je inspirerend vindt dan komen ze vanzelf met goede ideeën die de school nog beter maken. Een inspirerende omgeving zorgt ervoor dat de cultuur van beheersbaarheid plaats kan maken voor een cultuur van autonomie, zingeving en meesterschap (de drie pijlers van The Crowd, waar ook veel inspiratie te halen valt voor zowel onderwijsgevenden als onderwijsleiders).

Het principe van de gouden cirkel en het starten met de waarom-vraag is vooral toegankelijk voor het onderwijs. Daar waar het voor een fabrikant van kruiskopschroevendraaiers misschien niet zo makkelijk is om de grote waarom-vraag te vertalen is dat voor een onderwijsinstelling juist wel. Alle onderwijsmensen zijn ooit begonnen met een ideaal, alle onderwijsmensen gaan voor die leerling of die student en stiekem willen alle onderwijsmensen net zo inspireren als LouAnne Johnson uit Dangerous Minds. Toch? Ooit wisten we heel goed WAAROM we het onderwijs in wilden en velen weten dat nog steeds. Maar vraag je eens af of je er daadwerkelijk naar leeft. Ik weet zeker dat het bewust nadenken over jouw visie en jouw overtuiging je kan helpen bij het nog beter worden in je werk. Daarnaast maakt het je werk ook leuker, interessanter en makkelijker. Wat denk jij?

Mocht je een beknopte toelichting van het model in het Nederlands willen lezen, dan kan dat hier.

Fijn weekend!

Patricia